Kỵ liên tục đoạt giải các các cuộc thi học sinh giỏi môn lịch sử, mới đây nhất là giải nhì trong kỳ thi học sinh giỏi quốc gia. Kỳ thi đại học năm 2014, Vừ Mí Kỵ thi đỗ khối C vào Học viện An ninh với điểm số đáng nể là 23,5 điểm, cộng thêm 5,5 điểm ưu tiên, tổng điểm của em là 29 điểm. “Em được cộng nhiều quá!” - Vừ Mí Kỵ cười nói.
Nói về cao nguyên đá, đôi mắt Kỵ sáng lên đầy tự hào: “Quê em đấy, em ở Sủng Là, Đồng Văn, Hà Giang”. Sủng Là kỳ vĩ với cao nguyên đá nhưng cuộc sống người dân cũng lắm mồ hôi và nước mắt bởi quanh năm gắn với nương rẫy, ngoài ra họ không biết làm gì để thêm thu nhập.
“Đi bộ 5 cây số mất khoảng một tiếng. Suốt 12 năm đi bộ, em đi nhiều cũng thành quen. Đến tận bây giờ dù đã có đường nhựa vào bản nhưng vì nhà em không có xe nên không ai đi đón được, muốn về nhà em vẫn phải đi bộ quãng đường đó, rồi lúc đi lại cuốc bộ chừng ấy cây mới bắt được xe” - Kỵ chia sẻ.
Kỵ bảo, cũng có lúc em đã muốn bỏ học, nhưng không phải vì khó khăn, mà vì thấy mình thua kém bạn bè nhiều quá, không xứng với những vất vả hy sinh của bố mẹ và các anh chị em. Đấy là khi bắt đầu vào lớp 6, em chỉ đạt học lực trung bình. Nhưng được sự động viên của gia đình, thầy cô nên Kỵ đã trở lại trường và cậu phải nỗ lực gấp đôi các bạn. Lớp 7, Kỵ vươn lên là học sinh tiên tiến và lớp 9, cậu đoạt giải ba trong kỳ thi học sinh giỏi tỉnh Hà Giang môn Lịch sử.
Với thành tích đó, Kỵ được tuyển thẳng xuống trường Trung học phổ thông Vùng cao Việt Bắc ở Thái Nguyên. Ở môi trường mới, cách nhà 350 cây số, cả năm chỉ được về hai lần vào dịp hè và Tết, nhớ nhà, cậu bé người Mông chỉ biết khóc thầm.
Ước mơ trên cao nguyên đá
Đến với môn sử một cách ngẫu nhiên nhưng Kỵ bảo, càng học em lại càng thấy yêu. “Lịch sử cho mình biết được về tổ tiên, về truyền thống cha ông, cũng cho mình những kinh nghiệm để vận dụng trong cuộc sống,” Kỵ chia sẻ.
Bí quyết học của Kỵ cũng khá độc đáo: viết và viết. “Em là người dân tộc nên tiếng Kinh như ngoại ngữ, chữ viết cũng xấu nên em phải viết nhiều, vừa để ôn kiến thức, vừa luyện chữ, vừa rèn cách diễn đạt cho rõ ràng, mạch lạc” - Kỵ “bật mí”.
Rồi vừa tủm tỉm cười, Kỵ vừa vui vẻ cho biết, em học tiếng Kinh từ lớp một nhưng ở nhà toàn nói tiếng Mông, bố mẹ, anh chị em không biết tiếng Kinh. Đến trường, từ lớp một đến lớp 9, em cũng chỉ nói tiếng Kinh khi trên lớp và với thầy cô, còn bạn bè nói chuyện với nhau vẫn nói tiếng Mông. Vì thế, đến lớp 10, khi xuống thành phố Thái Nguyên học, em bị các bạn cười vì nói tiếng Kinh không sõi. Cậu phải luyện phát âm và nhờ các bạn chỉnh cho rất nhiều.
Em Vừ Mí Kỵ. Ảnh: PV/Vietnam+
“Suốt 12 năm học phổ thông, em được Nhà nước lo nên đi học không tốn nhiều tiền của gia đình, chỉ thỉnh thoảng mới xin bố mẹ vài trăm. Lên đại học thì khác… Vì thế, em quyết định thi tuyển vào Đại học An ninh, đỗ thì học, không đỗ thì đành nghỉ” - Kỵ tâm sự.
Đầu tư nhiều thời gian vào môn sử nên Kỵ bảo, em chỉ có 6 tháng để ôn văn và địa. Tuy nhiên, cậu vẫn đạt thành tích rất đáng nể với 23,5 điểm khối C vào Đại học An ninh.
“Kết quả này với em là niềm vui rất lớn. Dù phía trước vẫn có nhiều thử thách, nhưng em sẽ luôn cố gắng để vượt qua” - Vừ Mí Kỵ nói.